Een bezoek aan de "Museo de Ron" in Havana

Een bezoek aan het "Museo del Ron" is een absolute must voor elke reiziger in Cuba. Omdat het hier draait om de beroemdste rum van Cuba; de Havana Club. In het twee verdiepingen tellende koloniale herenhuis uit de 18e eeuw worden de oorsprong en het productieproces van de Cubaanse rum weergegeven. Zo leert de nieuwsgierige rumliefhebber alles over de teelt van suikerriet en het persen van het suikersap, evenals fermentatie, distillatie, filtering, rijping en bottelen van het Cubaanse elixer van het leven. Aan het einde van de rondleiding staat voor de bezoeker een kleine proeverij op het programma. Eén tip; niet drinken op een lege maag!

De weg naar het Rummuseum leidt naar de ‘Avenida del Puerto 262, esq. Sol’ vlakbij de haven van Havana en niet ver van de Plaza de San Francisco. Bij binnenkomst word je begroet door de -La Giraldilla- het symbool van Havana en het handelsmerk van de Havana Club Rum. De legende gaat dat de afgebeelde dame de mooie Doña Isabel de Bobadilla vertegenwoordigt, de vrouw van Hernando de Soto, een gouverneur van Havana. Met verlangen zou ze hebben gewacht op haar man toen hij naar Mexico of Florida verhuisde (hier zijn de historici het niet helemaal over eens) voor de Spaanse kroon. Er wordt gezegd dat zij elke dag naar het fort ging om aan de horizon op zoek te gaan naar zijn schip. De man stierf echter in het buitenland en toen ze het nieuws van zijn overlijden hoorde, stierf ze korte tijd later aan een gebroken hart. De windwijzer die lange tijd op het fort in de richting van de zee heeft gestaan, moet naar het verhaal van Doña Isabel de Bobadilla ontworpen zijn. Deze windwijzer siert vandaag de dag de flessen van Havana Club, de rum is net zo trouw en gepassioneerd als de overledene. Hoewel dit prachtige verhaal niet conform de realiteit is, is het een goede mythe. Dat is tenminste de mening van de meeste museumgidsen.

Korte introductie tot het maken van rum

Suikerriet is vergelijkbaar met andere planten van het grassoort en lijkt het meest op bamboe en wordt voornamelijk verbouwd in het Caribisch gebied, Zuid-Amerika en andere subtropische landen.
Bepalend voor het verbouwen van is het regenachtige klimaat op Cuba en de temperaturen tussen 25 en 28°C. Een suikerrietplant kan onder dergelijke omstandigheden tot 20 jaar oud en 5 meter hoog worden. De stelen bestaan voor ongeveer 70% uit zoetmerg en vormen de economische waarde van de plant. De oogst is nog steeds erg bewerkelijk en kan alleen met de hand worden gedaan. Een groot suikerriet gebied betrof de Valle de los Ingenios nabij Trinidad. Hier kan vandaag de dag onder meer de beruchte "slaventoren" beklommen worden. De toren biedt een adembenemend uitzicht op de suikerrietvelden, ooit het eigendom van de suikerrietbaronnen, die zo de controle over de slaven konden houden.

Er zijn twee manieren om rum te maken. Je gebruikt het verse suikerrietsap (dat in Cuba niet wordt gebruikt) of melasse (een bijproduct dat bij de productie van rietsuiker wordt aangemaakt). De suikerrietmelasse wordt gemengd met gedestilleerd water en gist tot fermentatie. Het feitelijke fermentatieproces is vrij kort, slechts 24 tot 72 uur. Wanneer de fermentatie met succes is volbracht, ontstaat er de zogenaamde puree, die nu wordt gedistilleerd. Het alcoholgehalte van de puree is in het begin 5 tot 10%.

 

Door de destillatie stijgt het alcohol percentage van de puree in sommige gevallen tot 75%, de aroma's blijven in tact. De puree wordt gefilterd en tot aguadiente gemaakt. In de laatste stap wordt de aguadiente teruggebracht tot een alcoholgehalte van 40% en wordt de rijping bevorderd. Voor een periode van 2 jaar wordt het "brandende water" opgeslagen in witte eiken vaten (voormalige whiskyvaten voor een minder houten en harde rum smaak) of roestvrijstalen vaten. Keer op keer wordt de aguadiente opnieuw gemengd met bronwater en pure alcohol, omdat 6% van de alcohol per jaar verdampt.

Havana Club roots

De Spanjaard Facundo Bacardi, die in Cuba woonde, heeft vooral bekendheid gekregen met een fijnere en zachtere rum welke gemaakt werd door een nieuw productieproces en hiermee de basis heeft gelegd voor de latere Havana Club rum. Voor de vijfde revolutie was rum altijd synoniem met de Bacardi-familie die de beroemde, unieke en zuivere rum maakte in Santiago de Cuba. Na de revolutie moest het gezin echter in ballingschap gaan, de operatie werd toen volledig genationaliseerd.
 

Havana Club rum

Met de twee jongste rumsoorten worden meestal cocktails gemixt. Bijvoorbeeld de best verkochte ‘Añejo 3 Años’ wordt gebruikt om mojito en daiquiris te mengen, terwijl de ‘Especial’ wordt gebruikt om de Cuba Libre te mixen. Je kunt ‘Reserva’ en ‘Añejo 7 Años’ puur of met ijs drinken. In Europa wordt de 7-jarige ook veel gemengd met cola, beter bekend als Rum Cola. De rum met een percentage van 45%, ‘Selección de Maestros’ is de enige soort die direct uit het vat wordt geschonken en puur of met ijs wordt genuttigd. De ‘Máximo Extra Añejo’ is de oudste rum in Cuba op 100-jarige leeftijd. Dit unieke en historische genot, gemaakt van de beste en oudste rumvoorraden, wordt verkocht in speciaal handgemaakte en gouden flesjes en wordt geleverd in een houten kist. Als je zelf een paar cocktails wilt mixen, kun je bij het Rum Museum voor goede recepten terecht.

Info voor nieuwsgierige mensen: Rum heeft niet echt een jaargang, omdat het door de jaren heen voortdurend is "geremixt"

Meer informatie over het land, zijn mensen en reizen in Cuba vind je hier.

Rondreizen waarbij dit hoogtepunt wodt bezocht

Hoogtepunten die je niet mag missen